بریکس؛ از اتحاد اقتصادی تا اختلافات سیاسی
تاریخ انتشار: ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۲۰۸۶۱
اعتماد نوشت: بزرگترین نشست سران کشورهای عضو و دوستان گروه بریکس از امروز (سهشنبه) بهطور رسمی در ژوهانسبورگ آفریقای جنوبی آغاز به کار کرد؛ نشستی که گفته میشود بیش از ۶۰ نفر از سران کشورهای جهان به آن دعوت شده و احتمال دارد گسترش اعضای بریکس نیز در آن مورد بررسی قرار بگیرد. در این رابطه و در حالی که شیجینپینگ، رییسجمهوری چین روز گذشته عازم آفریقای جنوبی شده، یکی از دیپلماتهای این کشور به فایننشالتایمز گفته که پکن به دنبال افزایش اعضای بریکس است تا این گروه را به رقیب اصلی جی ۷ تبدیل کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
با این حال گفته میشود که بهرغم اتحاد اقتصادی میان اعضای بریکس که شامل برزیل، چین، آفریقای جنوبی، روسیه و هند میشود، میان برخی اعضا در خصوص رویههای بریکس اختلافنظرهایی وجود دارد. به عنوان مثال هندیها که به سرعت در حال تبدیل شدن به پنجمین اقتصاد بزرگ جهان هستند، معتقدند که بریکس باید هدف خود را روی منافع اقتصادی کشورهای عضو متمرکز کرده و از تبدیل این گروه به یک اهرم سیاسی برای مقابله با غرب فاصله بگیرد. حتی طبق گزارشی که فایننشالتایمز منتشر کرده، وزیر خارجه آفریقای جنوبی هم بهرغم اینکه کشورش از محکوم کردن روسیه به واسطه جنگ با اوکراین خودداری کرده، به صراحت میگوید: توسعه بریکس به عنوان نهادی برای تبدیل شدن به رقیب سیاسی و نظامی غرب، اقدامی اشتباه است.
دست برتر چیندر این راستا در حالی که گفته میشود ۲۳ کشور از جمله ایران، بلاروس، ونزوئلا، عربستان، آرژانتین و امارات در نشست این هفته خواستار پیوستن به بریکس بوده و احتمالا موضوع ایجاد پول واحد در میان کشورهای عضو جزیی از دستورکارهای اصلی نشست نخواهد بود، مجله اکونومیست در تازهترین گزارش خود آورده است: نشست هفته جاری نشان میدهد که چگونه این بلوک به رهبری چین و روسیه میتوانند از قدرتهای متوسط در اوج تنشهای ژئوپلیتیکی خود با غرب یارگیری کنند. در واقع بهطور قطع یک بریکس بزرگ، چالشی مضاعف برای غربیها محسوب میشود؛ هر چند که فعلا این چالش، تهدیدی حیاتی نیست؛ چراکه دست برتر چین در بریکس و همراهی روسیه با آن نمیتواند لزوما آفریقای جنوبی، برزیل و هند را متقاعد به پیروی از خواستههای سیاسی این دو کشور کند. دلیل چنین قضیهای این است که بریکس ناهمگنتر از گروه ۷ بوده و اعضای آن از منظر نظامی، سیاسی و اقتصادی رویکردهای متفاوتی دارند.
از سوی دیگر هر چند که سهم تولید ناخالص داخلی جهانی اعضای بریکس از سال ۲۰۰۰ به این سو از ۸ درصد به طرز شگفتانگیزی به ۲۶ درصد رسیده، اما نکته مهم این است که این رقم برای ۷ کشور صنعتی جی هفت، ۴۳ درصد است. البته لازم به ذکر است که به موازات افزایش سهم اعضای بریکس از تولید ناخالص جهان، سهم گروه هفت در طول ۲۳ سال گذشته از ۶۵ درصد به ۴۳ درصد کاهش یافته است. به همین دلیل از آنجا که بریکس آیندهدارترین گروه برای بازارهای نوظهور بوده، چین به عنوان بازیگری که دست برتر را در آن دارد، نه تنها از افزایش میزان اعضای بریکس حمایت میکند، بلکه قصد دارد این بلوک مهم بینالمللی را به عنوان کارتی در برابر غرب و به خصوص امریکا مورد بهرهبرداری قرار دهد.
در واقع از منظر پکن، هیچ بلوک دیگری فعلا وجود ندارد تا وزنه تعادل در مقابل جی ۷ باشد؛ زیرا پیمان شانگهای بیش از حد اوراسیایی بوده و گروه ۲۰ نیز بهطور ملموس تحت سلطه غرب قرار دارد. از اینرو تشکیل خانواده بزرگ بریکس از سوی چین در حالی به شدت پیگیری میشود که سهم این کشور از تولید بریکس در سال ۲۰۰۱ از ۴۷ درصد به ۷۰ درصد رسیده و بهطور کلی ۶۹ درصد از تعاملات تجاری و اقتصادی درون گروهی بریکس را به خود اختصاص داده است.
در همین رابطه است که نگاهی به لیست کشورهای متقاضی عضویت در بریکس، علاوه بر اهمیت نقش آن، نوع نگاه چین به این بلوک را نیز مشخص میکند. به عنوان مثال عربستان و امارات در حالی خواستار پیوستن به بریکس هستند که هر دو بازیگری مدعی در عرصه ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه خاورمیانه محسوب شده و به دنبال بازنگری در روابط خود با امریکا هستند. همچنین بنگلادش و اندونزی نیز مانند هند از اقتصادهای نوظهور و پرجمعیت آسیا محسوب شده و مکزیک و نیجریه نیز از بزرگترین اقتصادهای قاره خود به شمار میروند. همچنین در صورت پذیرفته شدن ۱۸ کشور متقاضی در نشست این هفته، جمعیت اعضای بریکس از ۳.۲ میلیارد نفر به ۴.۶ میلیارد نفر میرسد؛ رقمی که ۵۸ درصد جمعیت جهان را تشکیل داده و در مقابل اعضای گروه ۷ تنها ۱۰ درصد از این جمعیت را در اختیار دارند.
منافع متضادبا این حال برخی ناهمگونیهای اقتصادی و سیاسی را در میان اعضای بریکس نباید از نظر دور داشت. در این رابطه نشریه فارین پالیسی در گزارش اخیر خود ضمن اشاره به پتانسیل و جایگاه مهم بریکس در تحولات جهانی آورده است: ۵ کشور عضو بریکس منافع متفاوت و در برخی مسائل متعارضی با یکدیگر دارند. به عنوان مثال چین و هند اختلافات دیرینهای داشته و آفریقای جنوبی نیز بهرغم اینکه حاضر به محکومیت روسیه نشده، اما همچنان برای ادامه همکاریهای خود با مسکو مردد است. به همین دلیل سیاست گسترش اعضا که برای چین مطلوبیت دارد به واسطه دست برتر این کشور در بلوک بریکس، ممکن است با کارشکنی و مخالفت سایر اعضا روبهرو شود؛ به عنوان مثال برزیل و هند که انحصار بریکس برای آنها یک موقعیت محسوب میشود، قاعدتا گسترش آن میتواند نگرانیهایی را از بابت کاهش اعتبار دو کشور در بریکس به همراه داشته باشد.
همچنین هر چند که اعضای و دوستان بریکس بهطور فزایندهای از ایده ایجاد ارز مشترک دفاع کرده و دایما از آن صحبت میکنند، اما بعید به نظر میرسد که حداقل در کوتاهمدت و میانمدت چنین ایدهای به واسطه در هم تنیدگی اقتصاد جهانی و وابستگی آن به دلار برای کشورهای عضو قابلیت تحقق داشته باشد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: گروه بریکس قیمت طلا و ارز قیمت موبایل آفریقای جنوبی عنوان مثال کشور های عضو اعضای بریکس دست برتر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۲۰۸۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مقام ارشد حماس: اگر کشور فلسطین تشکیل شود سلاحها را زمین میگذاریم
یک مقام ارشد سیاسی حماس به آسوشیتدپرس گفت که این گروه حاضر است با یک آتشبس پنج ساله یا بیشتر با اسرائیل موافقت کند و در صورت ایجاد یک کشور مستقل فلسطینی، سلاحهای خود را روی زمین گذاشته و به یک حزب سیاسی تبدیل خواهد شد.
به گزارش یورونیوز، خلیل الحیه در مصاحبهای که روز چهارشنبه با این خبرگزاری در استانبول انجام داده همچنین تاکید کرد که حماس آمادگی دارد به سازمان آزادیبخش فلسطین بپیوندد تا یک دولت واحد برای غزه و کرانه باختری تشکیل شود.
این اظهارات مقام ارشد حماس میتواند امتیاز قابل توجهی برای اسرائیل به شمار رود چرا که این گروه فلسطینی همواره تاکید کرده که مبارزه خود را تا زمان نابودی اسرائیل ادامه خواهد داد. الحیه که از مقامهای بلندپایه حماس به شمار میرود که در مذاکرات برای آتش بس و تبادل گروگانها حضور داشته در این مدت گاهی لحن تند و مخالف و گاهی هم بیان آشتیجویانهای داشته است.
او در بخش دیگری از این مصاحبه تاکید کرد که «حماس آمادگی دارد حدود کشور فلسطینی را بر اساس قطعنامههای بینالمللی که تاکید دارد باید در امتداد مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷ تشکیل شود، بپذیرد.»
او در خصوص اینکه اگر چنین اتفاقی بیفتد چه سرنوشتی در انتظار حماس خواهد بود گفت: «آنوقت شاخه نظامی ما منحل میشود. تجربیات افرادی که با اشغالگران جنگیدند چه شده است؟ وقتی به استقلال رسیدند و حقوق خود را کسب کردند به احزاب سیاسی تبدیل شدند و نیروهای مبارز هم به ارتش ملی پیوستهاند.»
الحیه نگفت که آیا استقبال آشکار او از راه حل دو دولتی به منزله پایان دادن به درگیری فلسطین با اسرائیل است یا گامی موقت به سوی هدف اعلام شده این گروه برای نابودی اسرائیل.
تشکیلات خودگردان فلسطین امیدوار است که یک کشور مستقل در کرانه باختری، اورشلیم شرقی و غزه ایجاد کند، مناطقی که اسرائیل در جنگ ۱۹۶۷ در خاورمیانه تصرف کرد. در حالی که جامعه بین المللی به شدت از چنین راه حل دو دولتی حمایت میکند، دولت تندرو بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، آن را رد میکند.
اسرائیل میگوید که از زمان آغاز جنگ، اکثر گردانهای اولیه حماس را منهدم کرده است، اما چهار گردان باقیمانده در رفح مخفی شدهاند. اسرائیل استدلال میکند که حمله به رفح برای پیروزی بر حماس ضروری است.
الحیه، اما میگوید که چنین حملهای نمیتواند به نابودی حماس بینجامد. او گفت که تماسها بین رهبری سیاسی خارج و رهبری نظامی در غزه بدون وقفه در جریان است و تماسها، تصمیمگیریها و جهتگیریها با مشورت بین دو گروه انجام میشود.
جنگ غزه نزدیک به هفت ماه طول کشیده و مذاکرات آتش بس متوقف شده است.